Światowe Towarzystwo Medyczne
(ang. World Medical Association,
WMA)
Poprawki WMA do Deklaracji z Oslo w
sprawie aborcji terapeutycznej (2006)
12 December, 2017
Sean Murphy
*
Administrator, Projekt ochrony sumienia
Wprowadzenie
Niniejszy dokument stanowi streszczenie
komentarzy przygotowanych na
wniosek członka stowarzyszonego WMA. Jest on przeznaczony dla członków
stowarzyszonych i tytularnych WMA oraz członków krajowych stowarzyszeń
medycznych będących członkami tytularnymi WMA. Oryginalne dokumenty WMA
cytowane w niniejszym tekście są dostępne na stronie internetowej WMA.
Streszczać
I. KONTEKST
I.2 Weryfikacja zasad: aborcja
I.2.1 W WMA obowiązuje proces corocznej
weryfikacji zasad. W kwietniu 2016 roku Rada zadecydowała o konieczności
wprowadzenia drobnych poprawek do Deklaracji WMA z Oslo w sprawie aborcji
terapeutycznej. W październiku Sekretariat przesłał Radzie szkic poprawek
Deklaracji do zapoznania się (poprawki Sekretariatu).5
Poza jednym wyjątkiem poprawki miały charakter czysto redakcyjny (Załącznik "A").
. .
I.2.5 . . . Główne założenia Deklaracji z 2006 roku
pozostały po poprawkach Sekretariatu niezmienione(Załącznik "A").
W październiku 2016 roku Rada umożliwiła członkom WMA komentowanie poprawek
Sekretariatu.7 . . .
I.2.7 Komisja Etyki Lekarskiej spotkała się w kwietniu
2017 roku. . .
8 Zadecydowano
o skonsultowaniu poprawek Sekretariatu z grupą roboczą złożoną z ochotników . . .9
I.2.8 Grupa robocza. . .10
zdała raport Komisji Etyki Lekarskiej w październiku 2017 r. . . .
Przedstawiono wersję roboczą poprawek grupy (Working Group Abortion Policy,
WGAP).
II. [ NAŁOŻENIE
OBOWIĄZKU SKIEROWANIA PACJENTA DO INNEGO, NIEMAJĄCEGO OBIEKCJI LEKARZA LUB
SAMODZIELNEGO PRZEPROWADZENIA ABORCJI ]
II.3.1 Paragraf 6 Deklaracji z roku 2006 stanowi:
Jeśli przekonania lekarza nie pozwalają mu zalecić
bądź wykonać aborcji, moźe się on wycofać, zapewniwszy jednak ciągłość
opieki medycznej świadczonej przez wykwalifikowanego lekarza.
[Poprawki grupy roboczej do tego paragrafu stanowią:]
[ "8. Wszyscy lekarze mają prawo do postrzegania
aborcji jako niezgodnej z ich sumieniem, jednak prawo to nie upowaźnia ich
do utrudniania lub odmawiania zgodnej z prawem aborcji, jako źe odwlekałoby
to objęcie danej kobiety opieką i stanowiło zagroźenie jej źycia lub
zdrowia. W takich przypadkach lekarz musi skierować kobietę do
wykwalifikowanego, gotowego przeprowadzić zabieg pracownika słuźby medycznej
w tej samej lub innej łatwo dostępnej placówce medycznej, zgodnie z prawem
obowiązującym w danym kraju. Jeśli skierowanie nie jest moźliwe, lekarz
mający obiekcje musi przeprowadzić bezpieczny zabieg aborcji lub wykonać
wszelkie procedury niezbędne do ocalenia źycia kobiety i zapobiegnięcia
powaźnym uszczerbkom na jej zdrowiu."]
[KONSEKWENCJE (fragment komentarza)]
Prawie wszyscy członkowie WMA byli zadowoleni z drobnych poprawek do
Deklaracji WMA z Oslo w sprawie aborcji terapeutycznej z 2006 roku,
udostępnionych do komentowania w roku 2016. . .
WGAP ma poważny, bardzo niepożądany wpływ na lekarzy, którzy odmawiają
przeprowadzenia aborcji, powołując się na swoje sumienie. Deklaracja z 2006
roku stanowi, że lekarz "może się wycofać,
zapewniwszy jednak ciągłość opieki medycznej świadczonej przez
wykwalifikowanego lekarza". Zapewnia to ciągłość opieki bez konieczności
przeprowadzania aborcji poprzez skierowanie lub innymi sposobami.
Zapis nie został zmieniony przez poprawki Sekretariatu i
zaakceptowała go większość członków WMA.
WGAP z kolei wymaga, aby mający obiekcje lekarze kierowali pacjentki na
zabieg aborcji, nawet jeśli ich zdaniem jest to nieetyczne. Nielogicznym
jest założenie, że lekarze mają etyczny obowiązek podejmować działania ich
zdaniem nieetyczne. Dla wielu lekarzy skierowanie jest nie do
zaakceptowania.
Wymagania stawianego przez WGAP nie popiera nawet garstka członków
komentujących poprawki Sekretariatu.
Zaledwie jeden z nich zasugerował drobną zmianę. Nikt inny nie poparł
obowiązkowego skierowania.
Co więcej, zmuszanie mających obiekcje lekarzy do przeprowadzania
procedur ich zdaniem nieetycznych lub niemoralnych byłoby niezgodne z innymi
oświadczeniami i zasadami WMA, które wyraźnie zabraniają lekarzom
wykonywania takich procedur.
Ponadto, jak można było to zaobserwować w Kanadzie, szczególnie w
Ontario, WGAP stanowi pretekst do zmuszania niechętnych temu lekarzy do
zalecania innych moralnie kwestionowanych procedur, takich jak eutanazja i
wspomagane samobójstwo.
Zapis może być także przywoływany w celu poparcia
żądania, aby lekarz osobiście przeprowadzał takie procedury.
Dodatkowo grupa robocza zignorowała też różnicę pomiędzy aborcją
terapeutyczną a dobrowolną, na którą to różnicę zwracali grupie uwagę
komentujący zapisy członkowie WMA.
Rozróżnienie to ma kluczowe znaczenie dla określenia etycznych i
zawodowych obiekcji lekarza względem aborcji.
Mimo wszystko zapis WGAP jest w tej kwestii niejednoznaczny, a także
kontrowersyjny, jako że można się na niego powołać w celu zmuszenia lekarza
do wykonania aborcji dobrowolnej bądź skierowania pacjentki na taki zabieg.
Należy odrzucić WGAP. Jest to
naruszenie wolności sumienia lekarzy w kwestii aborcji z perspektywy
krótkoterminowej, a w kontekście długoterminowym także w kwestii eutanazji i
samobójstwa wspomaganego. Deklaracja z roku 2006 może zostać bezpiecznie
zatwierdzona. . .
IV. PODSUMOWANIE
IV.1 WGAP to radykalna poprawka do Deklaracji z Oslo w
sprawie aborcji terapeutycznej z 2006 roku, odrzucana przez zdecydowaną
większość członków WMA. Opowiada
się ona za aborcją i przeciwko wolności sumienia.
Żądanie obowiązkowego skierowania nie znalazło poparcia w
komentarzach kilku członków, którzy opiniowali poprawki Sekretariatu do
Deklaracji.
IV.2 Zdaniem grupy roboczej lekarze mają etyczny
obowiązek przeprowadzenia aborcji poprzez skierowanie na zabieg, nawet jeśli
ich zdaniem procedura ta jest nieetyczna lub niemoralna.
Założenie to jest nielogiczne, nie może bowiem istnieć etyczny
obowiązek podejmowania działań, które w opinii danej osoby są niesłuszne.
IV.3 Zmuszanie mających obiekcje lekarzy do
przeprowadzania procedur ich zdaniem nieetycznych lub niemoralnych byłoby
sprzeczne z Konwencją genewską.
Byłoby to również niezgodne z oświadczeniami WMA odnośnie do dawstwa
organów i tkanek, kary śmierci oraz tortur i przesłuchań, z których
wszystkie zabraniają lekarzom wykonywania, choćby pośrednio poprzez innych,
procedur sprzecznych z założeniami etyki medycznej.
Co więcej, przyjęcie WGAP oznaczałoby poparcie WMA dla dyskryminacji
ze względu na przekonania etyczne.
IV.4 Rozróżnienie pomiędzy aborcją terapeutyczną a
dobrowolną ma kluczowe znaczenie dla określenia etycznych i zawodowych
obiekcji lekarza względem tej procedury.
Grupa robocza nie tylko pominęła to rozróżnienie, ale też zastąpiła
istniejące zasady ustępem wyjątkowo w tej kwestii niejednoznacznym.
Przyjęcie WGAP wywołałoby spore kontrowersje, ponieważ zapis byłby
wykorzystywany do tego, aby przekonać lekarzy do stosowania aborcji
dobrowolnej jako metody antykoncepcyjnej.
IV.5 Zmuszanie lekarzy do wykonywania
aborcji to początek zmuszania ich do wykonywania innych moralnie
kwestionowanych procedur, takich jak eutanazja czy samobójstwo wspomagane, a
ostatecznie także do osobistego świadczenia takich usług.
Spowodowałoby to rezygnację wielu lekarzy z praktyki medycznej oraz
zamknięcie gabinetów dla wielu osób religijnych lub mających przekonania
zgodne z tradycyjną filozofią medyczną Hipokratesa.
V. WNIOSKI
V.1 Należy odrzucić WGAP
Jest to naruszenie wolności sumienia lekarzy w kwestii aborcji z
perspektywy krótkoterminowej, a w kontekście długoterminowym także w kwestii
eutanazji i samobójstwa wspomaganego.
V.2 Deklaracja z roku 2006 może zostać
bezpiecznie zatwierdzona. . .